📌 โรคนี้อาจดูเงียบ
แต่ส่งผลต่อชีวิตประจำวันแบบไม่รู้ตัว มารู้เท่าทันไปด้วยกัน
1. ความหมายของโรค
- ไทรอยด์ต่ำ (Hypothyroidism) คือ ภาวะที่ ต่อมไทรอยด์ผลิตฮอร์โมนน้อยกว่าปกติ
- ส่งผลให้ระบบเผาผลาญทำงานช้าลง → ร่างกายอ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย
2. พยาธิสภาพ
- ต่อมไทรอยด์ทำงานน้อยลง → ฮอร์โมน T3, T4 ลดลง → ทำให้ระบบต่าง ๆ ในร่างกายช้าลง เช่น การเต้นของหัวใจ ระบบย่อยอาหาร และการควบคุมอุณหภูมิร่างกาย
3. ช่วงอายุที่พบบ่อย
- พบได้ในทุกช่วงวัย แต่ บ่อยในผู้หญิงอายุ 30-60 ปี และในผู้สูงอายุ
4. ปัจจัยที่ทำให้เกิดโรค
✅โรคของต่อมไทรอยด์ เช่น ไทรอยด์อักเสบ
(Hashimoto's thyroiditis)
✅การผ่าตัดต่อมไทรอยด์
✅การได้รับ ยากดไทรอยด์หรือรังสี
✅ขาดสารไอโอดีน
5. อาการที่พบบ่อย
❗ ผู้หญิงอายุ 30-60 ปี เหนื่อยง่าย
❗ หนาวง่าย
❗ น้ำหนักขึ้น ทั้งที่กินเท่าเดิม
❗ ผิวแห้ง หน้าบวม
❗ ท้องผูก ประจำเดือนมาไม่ปกติ
❗ ความจำลดลง เฉื่อยชา ขี้ลืม
6. การรักษา
✅ ทานยา ฮอร์โมนไทรอยด์ (Levothyroxine) ตามแพทย์สั่ง
✅ ตรวจเลือดติดตาม TSH, T3, T4 อย่างสม่ำเสมอ
❌ ห้ามหยุดยาเอง
7. การพยาบาล
👩⚕️ ประเมินอาการเฉื่อยชา น้ำหนัก และชีพจร
👩⚕️ สังเกตอาการแทรกซ้อน เช่น หัวใจเต้นช้า หรือ อุณหภูมิต่ำ
💬 ให้คำแนะนำเรื่องยา และการติดตามผลเลือด
📌 ส่งเสริมโภชนาการ
และจัดกิจกรรมตามพลังงานผู้ป่วย
8. การดูแลสำหรับบุคคลทั่วไป
🌱 ออกกำลังกายเบา ๆ สม่ำเสมอ
🍲 ทานอาหารที่มีไอโอดีน เช่น อาหารทะเล
เกลือเสริมไอโอดีน
🧂 หลีกเลี่ยงถั่วเหลืองและผักดิบบางชนิด (เช่น
กะหล่ำดิบ) ในปริมาณมาก
🩺 ตรวจสุขภาพประจำปี
โดยเฉพาะถ้ามีอาการหรือประวัติครอบครัว
..............................................................
✅ วินิจฉัยการพยาบาลผู้ป่วยโรคไทรอยด์ต่ำ : Hypothyroidism
- E03F1 เสี่ยงต่อการหายใจช้าจนเกิดภาวะพร่องออกซิเจน (Risk for hypoventilation due to bradycardia and decreased metabolism)
- E03F2 มีอุณหภูมิร่างกายต่ำกว่าปกติ (Hypothermia)
- E03F3 มีภาวะซึมเศร้าและการตอบสนองช้าทางอารมณ์ (Depressed mood with slowed emotional response)
- E03F4 เหนื่อยง่ายและไม่ทนต่อการทำกิจกรรม (Activity intolerance)
- E03F5 ท้องผูกเรื้อรังเนื่องจากการเคลื่อนไหวของลำไส้ลดลง (Chronic constipation related to decreased gastrointestinal motility)
- E03F6 ขาดความรู้เกี่ยวกับโรคและการใช้ยาฮอร์โมนไทรอยด์ (Deficient knowledge related to disease and thyroid hormone use)
- E03F7 เสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนจากการควบคุมฮอร์โมนไม่ดี (Risk for complications due to poor hormonal
- E03F8 พร้อมกลับบ้านและดูแลตนเองได้เมื่อได้รับคำแนะนำ (Readiness for enhanced self-care management at discharge)
............................................................................
E03F1 เสี่ยงต่อการหายใจช้าจนเกิดภาวะพร่องออกซิเจน
(Risk for hypoventilation due to bradycardia and decreased metabolism)
🔍 Assessment (การประเมิน)
S:
- รู้สึกเหนื่อย หายใจตื้น
- มึนงง วิงเวียนง่าย
- พูดช้า อ่อนเพลียมากกว่าปกติ
O:
- หายใจช้า (< 12 ครั้ง/นาที)
- เสียงหายใจตื้น
- ชีพจรช้ากว่าปกติ (< 60 ครั้ง/นาที)
- ค่าออกซิเจนปลายนิ้ว (SpO₂) < 95%
- ผิวเย็น ซีด และเริ่มเขียวที่ริมฝีปาก (ในกรณีรุนแรง)
🎯 Goals (เป้าหมาย)
- ผู้ป่วยมีลมหายใจสม่ำเสมอ ปริมาณเพียงพอ
- ไม่มีภาวะพร่องออกซิเจน
- ไม่มีอาการเหนื่อยหอบหรือเขียวคล้ำ
📊 Evaluate Criteria (เกณฑ์การประเมินผล)
- อัตราการหายใจ 12–20 ครั้ง/นาที
- ชีพจร ≥ 60 ครั้ง/นาที
- ค่า SpO₂ ≥ 95%
- ผู้ป่วยไม่แสดงอาการเหนื่อยหอบหรือมึนงง
- สีผิวปกติ ไม่เขียวคล้ำ
✅ Intervention (การปฏิบัติการพยาบาล)
- E03F1I-1: ประเมินอัตราการหายใจ ชีพจร และ SpO₂ ทุก 4 ชั่วโมง หรือบ่อยขึ้นหากมีความผิดปกติ
- E03F1I-2: จัดท่านอนศีรษะสูง 30–45 องศา (Semi-Fowler’s position) เพื่อช่วยให้หายใจสะดวก
- E03F1I-3: ดูแลให้ผู้ป่วยอยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีอากาศถ่ายเทดี หลีกเลี่ยงการนอนทับหมอนหรือผ้าห่มแน่น
- E03F1I-4: กระตุ้นให้หายใจลึก ๆ และไอเบา ๆ เพื่อลดการคั่งของเสมหะ
- E03F1I-5: ประเมินสัญญาณของพร่องออกซิเจน เช่น เขียว ปากซีด ซึม สับสน และรายงานแพทย์ทันที
- E03F1I-6: เตรียมพร้อมอุปกรณ์ช่วยหายใจ เช่น Nasal cannula หรือถังออกซิเจน ในกรณีฉุกเฉิน
- E03F1I-7: บันทึกผลการประเมินในเวชระเบียนให้ถูกต้อง ทันเวลา และครบถ้วนทุกครั้ง
- E03F1I-8: ให้ข้อมูลแก่ญาติเรื่องอาการเตือนของพร่องออกซิเจน และการดูแลพื้นฐาน เช่น การจัดท่านอนที่เหมาะสม
📈 Response (การตอบสนองของผู้ป่วย)
- E03F1R-1: ผู้ป่วยมีอัตราการหายใจ 12–20 ครั้ง/นาที
- E03F1R-2: ค่า SpO₂ อยู่ในช่วง ≥ 95% ตลอดเวลา
- E03F1R-3: ผู้ป่วยไม่มีอาการเขียว มึนงง หรือหอบเหนื่อย
- E03F1R-4: ผู้ป่วยสามารถตอบสนอง พูดรู้เรื่อง และมีสีผิวปกติ
- E03F1R-5: ไม่มีการรายงานเหตุฉุกเฉินทางการหายใจระหว่างอยู่ในโรงพยาบาล
...................................................................
E03F2 มีอุณหภูมิร่างกายต่ำกว่าปกติ
(Hypothermia)
🔍 Assessment (การประเมิน)
S:
- รู้สึกหนาว แม้อยู่ในที่อากาศปกติ
- มือเท้าเย็น ขนลุกบ่อย
- เหนื่อยง่ายและซึมลง
O:
- วัดอุณหภูมิร่างกายได้ < 36.0°C
- ผิวหนังซีด เย็น
- ขนลุก หรือมือเท้าเขียว
- การเผาผลาญลดลง ชีพจรช้า
🎯 Goals (เป้าหมาย)
- อุณหภูมิร่างกายกลับสู่ปกติภายในช่วงเวลาที่เหมาะสม
- ไม่มีภาวะตัวเย็นผิดปกติ
- ผู้ป่วยรู้สึกสบาย ไม่หนาวสั่น
📊 Evaluate Criteria (เกณฑ์การประเมินผล)
- อุณหภูมิร่างกายอยู่ในช่วง 36.0–37.0°C
- ไม่มีอาการหนาวสั่นหรือขนลุก
- มือเท้าอุ่น สีผิวปกติ
- การเผาผลาญดีขึ้น ชีพจรปกติ
✅ Intervention (การปฏิบัติการพยาบาล)
- E03F2I-1: วัดอุณหภูมิร่างกายทุก 4 ชั่วโมง หรือตามความเหมาะสมเพื่อเฝ้าระวังภาวะตัวเย็น
- E03F2I-2: ห่มผ้าให้เพียงพอ และปรับอุณหภูมิห้องให้อบอุ่น (ประมาณ 24–26°C)
- E03F2I-3: ให้ใส่ถุงเท้า/ถุงมือผ้า หากมือเท้าเย็น เพื่อรักษาความร้อนของร่างกาย
- E03F2I-4: หลีกเลี่ยงการใช้น้ำเย็นกับร่างกาย เช่น อาบน้ำเย็นหรือเช็ดตัว
- E03F2I-5: ประเมินอาการสั่น ขนลุก หรือสีผิวซีดม่วง อย่างสม่ำเสมอ
- E03F2I-6: ให้เครื่องให้ความร้อนเฉพาะจุด เช่น ผ้าห่มไฟฟ้า หรือถุงน้ำร้อนหุ้มผ้า หากจำเป็น
- E03F2I-7: ส่งเสริมให้ผู้ป่วยดื่มน้ำอุ่นหรืออาหารร้อน เพื่อช่วยเพิ่มอุณหภูมิภายใน
- E03F2I-8: แจ้งแพทย์ทันทีหากอุณหภูมิลดลงอย่างต่อเนื่องหรือมีอาการซึม สับสนร่วมด้วย
- E03F2I-9: บันทึกอุณหภูมิและการตอบสนองทุกครั้งลงในเวชระเบียนให้ครบถ้วน
- E03F2I-10: ให้ความรู้ผู้ดูแลเกี่ยวกับการสังเกตอาการตัวเย็นและวิธีดูแลที่บ้าน
📈 Response (การตอบสนองของผู้ป่วย)
- E03F2R-1: อุณหภูมิร่างกายอยู่ระหว่าง 36.0–37.0°C ภายใน 24–48 ชั่วโมง
- E03F2R-2: ผู้ป่วยไม่หนาวสั่น ไม่ขนลุก มือเท้าอุ่น สีผิวปกติ
- E03F2R-3: ผู้ป่วยรู้สึกสบาย ไม่ต้องการผ้าห่มเพิ่มเติม
- E03F2R-4: ไม่มีสัญญาณของอุณหภูมิต่ำซ้ำอีกในช่วงพักฟื้น
- E03F2R-5: ญาติสามารถดูแลและป้องกันภาวะตัวเย็นที่บ้านได้ถูกต้อง
..............................................................
E03F3 มีภาวะซึมเศร้าและการตอบสนองช้าทางอารมณ์
(Depressed mood with slowed emotional response)
🔍 Assessment (การประเมิน)
S:
- รู้สึกไม่สดชื่น เฉื่อยชา เบื่ออาหาร
- พูดช้าลง ไม่อยากเข้าสังคม
- บ่นว่าไม่อยากทำอะไร เหงา หรือรู้สึกไม่มีค่า
O:
- สีหน้าเฉยเมย น้ำเสียงราบเรียบ
- พูดน้อย ตอบช้า
- ไม่สนใจสิ่งรอบตัว
- คะแนนประเมินภาวะซึมเศร้า (เช่น PHQ-9) อยู่ในเกณฑ์เบา–ปานกลาง
🎯 Goals (เป้าหมาย)
- ผู้ป่วยมีอารมณ์ดีขึ้น และตอบสนองทางอารมณ์ดีขึ้น
- ผู้ป่วยมีปฏิสัมพันธ์กับบุคคลรอบข้าง
- ผู้ป่วยสามารถดูแลตนเองและร่วมกิจกรรมได้บางส่วน
📊 Evaluate Criteria (เกณฑ์การประเมินผล)
- ผู้ป่วยพูดคุยกับบุคลากรและคนรอบข้าง
- สีหน้าและน้ำเสียงแสดงอารมณ์ได้มากขึ้น
- คะแนนประเมินภาวะซึมเศร้าลดลง
- ผู้ป่วยสามารถทำกิจวัตรพื้นฐานด้วยตนเอง
✅ Intervention (การปฏิบัติการพยาบาล)
- E03F3I-1: ประเมินระดับอารมณ์ และใช้แบบประเมินภาวะซึมเศร้า เช่น PHQ-9 หรือ GDS
- E03F3I-2: สร้างสัมพันธภาพที่ดี โดยพูดคุยอย่างสุภาพและเปิดโอกาสให้ระบายความรู้สึก
- E03F3I-3: ส่งเสริมให้ผู้ป่วยเข้าร่วมกิจกรรมเบา ๆ เช่น พับผ้า เดินเล่น พูดคุยกับผู้อื่น
- E03F3I-4: กระตุ้นการมีส่วนร่วมกับครอบครัว เช่น ให้ญาติเข้ามานั่งคุยหรือทำกิจกรรมด้วย
- E03F3I-5: ให้คำแนะนำเรื่องผลของฮอร์โมนไทรอยด์ที่ส่งผลต่ออารมณ์ เพื่อให้เข้าใจว่าอาการเป็นเพียงชั่วคราว
- E03F3I-6: ติดตามการใช้ยาไทรอยด์ว่าได้รับอย่างสม่ำเสมอ เพราะอาจส่งผลต่ออารมณ์โดยตรง
- E03F3I-7: ส่งต่อพบจิตแพทย์หรือนักจิตวิทยาหากมีภาวะซึมเศร้าปานกลาง–รุนแรง หรือเสี่ยงต่อการทำร้ายตนเอง
- E03F3I-8: บันทึกความเปลี่ยนแปลงของอารมณ์และพฤติกรรมอย่างต่อเนื่อง
- E03F3I-9: ให้ญาติเรียนรู้วิธีสังเกตภาวะอารมณ์ของผู้ป่วย และวิธีสนับสนุนอย่างเหมาะสม
- E03F3I-10: ให้ผู้ป่วยกำลังใจและชื่นชมเมื่อมีความพยายามปรับตัวหรือมีพฤติกรรมทางบวก
📈 Response (การตอบสนองของผู้ป่วย)
- E03F3R-1: ผู้ป่วยพูดคุยและแสดงอารมณ์ได้มากขึ้น เช่น ยิ้ม หรือพูดแสดงความรู้สึก
- E03F3R-2: ผู้ป่วยเข้าร่วมกิจกรรมเบา ๆ หรือโต้ตอบกับผู้อื่นได้
- E03F3R-3: สีหน้าสดใสขึ้น ไม่แสดงอาการเศร้าหรือเฉยเมย
- E03F3R-4: คะแนนประเมินภาวะซึมเศร้าดีขึ้นจากเดิม
- E03F3R-5: ผู้ป่วยสามารถดูแลกิจวัตรประจำวันได้เองบางส่วนโดยไม่ถูกกระตุ้นมาก
......................................................
E03F4: เหนื่อยง่ายและไม่ทนต่อการทำกิจกรรม
(Activity intolerance) โดยเขียนให้เข้าใจง่าย ใช้ได้จริง
และถูกต้องตามหลักวิชาชีพพยาบาลค่ะ
✅ Assessment (การประเมิน)
S:
- ผู้ป่วยบ่นว่าเหนื่อยง่าย ทำกิจกรรมประจำวันได้ไม่เต็มที่
- รู้สึกอ่อนแรงแม้พักผ่อนเพียงพอ
O:
- เหนื่อยหลังทำกิจกรรมเล็กน้อย
- ชีพจรเต้นช้า (Bradycardia)
- ผิวซีด เย็น
- ปฏิกิริยาตอบสนองช้าลง
- น้ำหนักตัวเพิ่ม
🎯 Goals (เป้าหมาย)
- ผู้ป่วยสามารถทำกิจกรรมได้ในขอบเขตความสามารถ โดยไม่เกิดอาการเหนื่อยเกินระดับปกติ
📌 Evaluate Criteria (เกณฑ์การประเมิน)
- ผู้ป่วยรายงานว่าเหนื่อยน้อยลง
- สามารถทำกิจกรรมประจำวัน เช่น เดิน อาบน้ำ ได้โดยไม่เหนื่อยมาก
- ไม่มีสัญญาณชีพผิดปกติหลังทำกิจกรรม
- สีผิว อุณหภูมิ ปกติขึ้น
🛠️ Intervention (การปฏิบัติการพยาบาล)
- E03F4I1: ประเมินระดับความเหนื่อยและความสามารถในการทำกิจกรรมเป็นรายวัน
- E03F4I2: แนะนำให้ผู้ป่วยพักผ่อนระหว่างกิจกรรมที่ต้องใช้แรง
- E03F4I3: วางแผนกิจกรรมให้สอดคล้องกับระดับพลังงานของผู้ป่วย
- E03F4I4: สอนการใช้เทคนิคการผ่อนคลาย เช่น หายใจลึก เพื่อช่วยลดความเหนื่อย
- E03F4I5: ให้การสนับสนุนทางอารมณ์ ลดความเครียดที่อาจทำให้รู้สึกเหนื่อยมากขึ้น
- E03F4I6: สังเกตอาการเปลี่ยนแปลงของอัตราการหายใจและชีพจรหลังทำกิจกรรม
- E03F4I7: กระตุ้นให้ผู้ป่วยออกกำลังกายเบาๆ ตามศักยภาพ เช่น เดินรอบห้อง
- E03F4I8: ให้ความรู้เกี่ยวกับโรคและยาที่ได้รับ เช่น ยา levothyroxine
- E03F4I9: ป้องกันอุบัติเหตุจากการอ่อนแรง เช่น จัดสิ่งแวดล้อมให้ปลอดภัย
- E03F4I10: ประสานทีมสหสาขาวิชาชีพหากมีปัญหาเรื้อรัง เช่น นักกายภาพบำบัด
💬 Response (การตอบสนอง)
- E03F4R1: ผู้ป่วยสามารถทำกิจกรรมเบาๆ ได้โดยไม่เหนื่อยมาก
- E03F4R2: สีผิวและการไหลเวียนโลหิตกลับมาปกติหลังทำกิจกรรม
- E03F4R3: รายงานว่าความรู้สึกเหนื่อยลดลง
- E03F4R4: มีความเข้าใจเกี่ยวกับวิธีดูแลตัวเองและการใช้ยา
- E03F4R5: มีท่าทีร่วมมือในการฟื้นฟูสุขภาพ เช่น ยินดีฝึกออกกำลังเบาๆ
.................................................................................
E03F5 ท้องผูกเรื้อรังเนื่องจากการเคลื่อนไหวของลำไส้ลดลง
(Chronic constipation related to decreased gastrointestinal motility)
📌 Assessment (การประเมิน)
S:
- ผู้ป่วยบ่นว่าถ่ายไม่ออกหลายวัน
- รู้สึกแน่นท้อง อึดอัด ท้องอืด
- รับประทานอาหารได้น้อยลงเพราะไม่สบายท้อง
O:
- ขับถ่าย < 3 ครั้ง/สัปดาห์
- หน้าท้องกลม แข็งเล็กน้อย
- ฟังเสียงลำไส้ได้ช้ากว่าปกติ
- สีผิวซีด อ่อนเพลีย น้ำหนักเพิ่มขึ้น
🎯 Goals (เป้าหมาย)
- ผู้ป่วยสามารถขับถ่ายได้ปกติภายใน 3-5 วัน
- ลดอาการไม่สบายท้อง เช่น ท้องอืด แน่นท้อง
- ป้องกันภาวะแทรกซ้อนจากอุจจาระค้าง
✅ Evaluate Criteria (เกณฑ์การประเมิน)
- ถ่ายอุจจาระอย่างน้อยวันเว้นวัน หรือไม่เกิน 3 วัน
- ลักษณะอุจจาระนิ่ม ไม่แข็ง
- ไม่มีอาการแน่นท้อง ปวดท้อง ท้องอืด
- สัญญาณชีพคงที่ ไม่มีภาวะขาดน้ำ
🛠 Intervention (การปฏิบัติการพยาบาล)
- E03F5I1: ประเมินพฤติกรรมการขับถ่ายและระยะเวลาที่ไม่ได้ถ่ายอุจจาระ
- E03F5I2: สังเกตลักษณะของอุจจาระ เช่น สี กลิ่น ความแข็ง
- E03F5I3: ส่งเสริมให้ผู้ป่วยดื่มน้ำวันละ 1,500–2,000 มิลลิลิตร หากไม่มีข้อห้าม
- E03F5I4: แนะนำให้บริโภคอาหารที่มีกากใย เช่น ผัก ผลไม้ ธัญพืช
- E03F5I5: ส่งเสริมการเคลื่อนไหวร่างกาย เช่น ลุกเดินเบา ๆ วันละหลายครั้ง
- E03F5I6: ให้ยาระบายตามแผนการรักษาหากไม่สามารถขับถ่ายได้เอง
- E03F5I7: ประเมินอาการแทรกซ้อน เช่น ปวดท้องมาก อาเจียน หรืออุจจาระไม่ออกนาน > 5 วัน
- E03F5I8: สอนผู้ป่วยและญาติเรื่องการดูแลด้านอาหารและการขับถ่ายที่บ้าน
- E03F5I9: บันทึกผลการขับถ่ายและการตอบสนองต่อแผนการพยาบาลอย่างต่อเนื่อง
💬 Response (การตอบสนอง)
- E03F5R1: ผู้ป่วยสามารถขับถ่ายได้ภายใน 3 วัน
- E03F5R2: ลักษณะอุจจาระนิ่ม ไม่แข็ง ไม่ต้องใช้แรงเบ่ง
- E03F5R3: ผู้ป่วยรายงานว่าอาการแน่นท้อง ท้องอืดลดลง
- E03F5R4: ไม่มีสัญญาณภาวะแทรกซ้อน เช่น ปวดท้องมาก หรือถ่ายเป็นเลือด
- E03F5R5: ผู้ป่วยและญาติเข้าใจและสามารถปฏิบัติตัวที่บ้านได้ถูกต้อง
.................................................................................
E03F6 ขาดความรู้เกี่ยวกับโรคและการใช้ยาฮอร์โมนไทรอยด์
(Deficient knowledge related to disease and thyroid hormone use)
📌 Assessment (การประเมิน)
S:
- “ไม่รู้ว่าต้องกินยาตอนไหน”
- “หยุดยาตอนไหนก็ได้ใช่ไหม?”
- “ไม่รู้ว่าโรคนี้รักษาหายไหม”
O:
- ผู้ป่วยขาดความเข้าใจเกี่ยวกับโรค
- ไม่สามารถอธิบายสาเหตุ อาการ และแนวทางรักษาโรคได้
- ไม่เข้าใจความสำคัญของการรับประทานยาอย่างสม่ำเสมอ
🎯 Goals (เป้าหมาย)
- ผู้ป่วยและครอบครัวมีความเข้าใจเกี่ยวกับโรคไทรอยด์ต่ำและการใช้ยาฮอร์โมนไทรอยด์อย่างถูกต้อง
✅ Evaluate Criteria (เกณฑ์การประเมิน)
- ผู้ป่วยสามารถอธิบายลักษณะของโรคได้
- ผู้ป่วยสามารถอธิบายวิธีการใช้ยาได้อย่างถูกต้อง
- ผู้ป่วยแสดงพฤติกรรมการรับประทานยาอย่างเหมาะสม
🛠️ Intervention (การปฏิบัติการพยาบาล)
- E03F6I1 ประเมินความรู้ ความเข้าใจเบื้องต้นเกี่ยวกับโรคและการใช้ยา
- E03F6I2 ให้ข้อมูลโรคไทรอยด์ต่ำ สาเหตุ อาการ และภาวะแทรกซ้อน
- E03F6I3 อธิบายความสำคัญของการใช้ยาไทรอยด์ฮอร์โมนต่อเนื่อง
- E03F6I4 แนะนำเวลาการรับประทานยาให้ตรงเวลา (เช้า ก่อนอาหาร)
- E03F6I5 อธิบายผลข้างเคียงที่อาจพบ และแนวทางรับมือ
- E03F6I6 ให้เอกสารประกอบการเรียนรู้/แผ่นพับ/ภาพประกอบ
- E03F6I7 เปิดโอกาสให้ผู้ป่วยซักถามข้อสงสัย
- E03F6I8 ประเมินซ้ำเพื่อดูความเข้าใจหลังการให้ความรู้
- E03F6I9 แนะนำให้ผู้ป่วยพกบัตรประจำตัวผู้ป่วยโรคไทรอยด์
- E03F6I10 วางแผนติดตามผลร่วมกับครอบครัวเพื่อให้ผู้ป่วยใช้ยาอย่างต่อเนื่อง
💬 Response (การตอบสนอง)
- E03F6R1 ผู้ป่วยสามารถอธิบายเกี่ยวกับโรคและการรักษาได้ถูกต้อง
- E03F6R2 ผู้ป่วยรับประทานยาได้ตรงเวลาและต่อเนื่อง
- E03F6R3 ผู้ป่วยลดความกังวลเกี่ยวกับโรคและผลของยา
- E03F6R4 ครอบครัวสามารถร่วมดูแลและสนับสนุนการใช้ยาได้
- E03F6R5 ผู้ป่วยไม่เกิดภาวะแทรกซ้อนจากการหยุดยาเอง
..........................................................................
E03F7 เสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนจากการควบคุมฮอร์โมนไม่ดี
(Risk for complications due to poor hormonal control)
📌 Assessment (การประเมิน)
S:
- “บางครั้งลืมกินยา”
- “รู้สึกเหนื่อยมากขึ้น”
- “บางทีใจสั่น หายใจไม่ค่อยทัน”
O:
- ผลตรวจเลือด TSH, T3, T4 ผิดปกติ (สูงหรือต่ำ)
- ชีพจรผิดปกติ เช่น ช้าเกิน หรือเร็วเกิน
- น้ำหนักเพิ่มหรือลดผิดปกติ
- อาการแสดงภาวะไทรอยด์ทำงานมากหรือน้อยเกินไป
🎯 Goals (เป้าหมาย)
- ป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่เกิดจากฮอร์โมนไทรอยด์ผิดปกติ
- ผู้ป่วยและครอบครัวรับรู้วิธีดูแลและติดตามอาการอย่างถูกต้อง
- ควบคุมระดับฮอร์โมนในเลือดให้อยู่ในช่วงปกติ
✅ Evaluate Criteria (เกณฑ์การประเมิน)
- ระดับฮอร์โมนไทรอยด์อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสมตามผลตรวจเลือด
- ผู้ป่วยรับประทานยาได้อย่างสม่ำเสมอ
- ไม่มีอาการผิดปกติใหม่ ๆ เช่น หัวใจเต้นเร็ว หรือตัวเย็นจัด
- ผู้ป่วยมีความรู้และปฏิบัติตัวถูกต้อง
🛠 Intervention (การปฏิบัติการพยาบาล)
- E03F7I1: ติดตามระดับฮอร์โมนไทรอยด์ในเลือดตามนัดหมายแพทย์
- E03F7I2: ประเมินอาการผิดปกติ เช่น เหนื่อยง่าย ใจสั่น หายใจลำบาก
- E03F7I3: สอนผู้ป่วยและญาติเรื่องความสำคัญของการรับประทานยาอย่างสม่ำเสมอ
- E03F7I4: แนะนำวิธีสังเกตอาการภาวะฮอร์โมนมากหรือน้อยเกินไป
- E03F7I5: ประสานงานกับทีมแพทย์ปรับยาเมื่อพบภาวะไม่สมดุล
- E03F7I6: กระตุ้นให้ผู้ป่วยปฏิบัติตามนัดหมายและตรวจเลือดอย่างสม่ำเสมอ
- E03F7I7: ให้คำแนะนำเกี่ยวกับการรับประทานอาหารและการดูแลสุขภาพทั่วไป
- E03F7I8: บันทึกข้อมูลการประเมินและการตอบสนองของผู้ป่วยอย่างละเอียด
- E03F7I9: เตรียมพร้อมรับมือกับภาวะแทรกซ้อนฉุกเฉิน เช่น ภาวะมิโอกซีดีมา (Myxedema)
- E03F7I10: ส่งเสริมให้ผู้ป่วยแจ้งอาการผิดปกติทันทีที่เกิดขึ้น
💬 Response (การตอบสนอง)
- E03F7R1: ระดับฮอร์โมนไทรอยด์ในเลือดอยู่ในช่วงปกติ
- E03F7R2: ผู้ป่วยรับประทานยาอย่างสม่ำเสมอและต่อเนื่อง
- E03F7R3: ไม่มีอาการผิดปกติใหม่หรืออาการแทรกซ้อน
- E03F7R4: ผู้ป่วยและญาติแสดงความเข้าใจและปฏิบัติตัวได้ดี
- E03F7R5: สามารถควบคุมสุขภาพและลดความเสี่ยงภาวะแทรกซ้อนได้
.....................................................................
E03F8 พร้อมกลับบ้านและดูแลตนเองได้เมื่อได้รับคำแนะนำ
(Readiness for enhanced self-care management at discharge)
📌 Assessment (การประเมิน)
S:
- “เข้าใจวิธีใช้ยาและจะดูแลตัวเองที่บ้าน”
- “พร้อมดูแลสุขภาพและมาตรวจตามนัด”
O:
- สามารถอธิบายวิธีการรับประทานยาได้ถูกต้อง
- เข้าใจอาการข้างเคียงและวิธีจัดการ
- มีการวางแผนรับการติดตามผลกับโรงพยาบาล
- ญาติพร้อมช่วยดูแลและสนับสนุน
🎯 Goals (เป้าหมาย)
- ผู้ป่วยสามารถดูแลตนเองที่บ้านได้อย่างเหมาะสม
- ปฏิบัติตามคำแนะนำเรื่องยาและสุขภาพได้ครบถ้วน
- ลดความเสี่ยงเกิดภาวะแทรกซ้อนหลังกลับบ้าน
- มีความมั่นใจและพร้อมสำหรับการติดตามผลต่อเนื่อง
✅ Evaluate Criteria (เกณฑ์การประเมิน)
- ผู้ป่วยรับประทานยาได้ถูกต้องและสม่ำเสมอ
- สามารถบอกอาการผิดปกติที่ควรพบแพทย์ได้
- ญาติสามารถช่วยดูแลและสังเกตอาการได้
- นัดหมายเพื่อตรวจติดตามถูกรักษาอย่างต่อเนื่อง
🛠 Intervention (การปฏิบัติการพยาบาล)
- E03F8I1: สอนวิธีใช้ยาไทรอยด์ฮอร์โมนให้ถูกต้องและตรงเวลา
- E03F8I2: ให้ความรู้เรื่องอาการข้างเคียงที่ควรระวังและการแก้ไขเบื้องต้น
- E03F8I3: วางแผนการติดตามผลการรักษาและนัดหมายกับแพทย์
- E03F8I4: สอนเทคนิคการดูแลตนเอง เช่น การพักผ่อนและโภชนาการที่เหมาะสม
- E03F8I5: ให้คำแนะนำเกี่ยวกับการปฏิบัติตัวเมื่อมีอาการผิดปกติ
- E03F8I6: สนับสนุนให้ญาติช่วยดูแลและสังเกตอาการผู้ป่วยที่บ้าน
- E03F8I7: เตรียมเอกสารสรุปการรักษาและคำแนะนำสำหรับผู้ป่วยและครอบครัว
- E03F8I8: ตรวจสอบความเข้าใจของผู้ป่วยและญาติผ่านการถามตอบ
- E03F8I9: แนะนำช่องทางติดต่อแพทย์หรือพยาบาลในกรณีฉุกเฉิน
- E03F8I10: บันทึกแผนการดูแลและการเตรียมพร้อมก่อนจำหน่ายอย่างละเอียด
💬 Response (การตอบสนอง)
- E03F8R1: ผู้ป่วยสามารถอธิบายวิธีใช้ยาและการดูแลตนเองได้ถูกต้อง
- E03F8R2: ผู้ป่วยและญาติมีความมั่นใจในการดูแลที่บ้าน
- E03F8R3: ปฏิบัติตามนัดหมายเพื่อตรวจติดตามอย่างสม่ำเสมอ
- E03F8R4: ไม่มีอาการผิดปกติหรือภาวะแทรกซ้อนหลังกลับบ้าน
- E03F8R5: บันทึกข้อมูลการดูแลตนเองและสภาพสุขภาพที่บ้านเป็นปกติ
......................................................................
เอกสารอ้างอิง (References)
- ราชวิทยาลัยแพทย์ต่อมไร้ท่อแห่งประเทศไทย. (2562). แนวทางเวชปฏิบัติในการวินิจฉัยและรักษาภาวะไทรอยด์ทำงานต่ำ (Hypothyroidism). กรุงเทพฯ: ราชวิทยาลัยแพทย์ต่อมไร้ท่อแห่งประเทศไทย.(ดาวน์โหลดได้จากเว็บไซต์ราชวิทยาลัยแพทย์ต่อมไร้ท่อ)
- สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.). (2563). คู่มือการดูแลและรักษาผู้ป่วยโรคไทรอยด์. กรุงเทพฯ: สวรส.(เผยแพร่ในรูปแบบออนไลน์และเอกสารสำหรับบุคลากรทางการแพทย์)
- Garber, J. R., Cobin, R. H., Gharib, H., Hennessey, J. V., Klein, I., Mechanick, J. I., ... & Woeber, K. A. (2012). Clinical practice guidelines for hypothyroidism in adults: cosponsored by the American Association of Clinical Endocrinologists and the American Thyroid Association. Thyroid, 22(12), 1200-1235.(https://doi.org/10.1089/thy.2012.0205)
- Jonklaas, J., Bianco, A. C., Bauer, A. J., Burman, K. D., Cappola, A. R., Celi, F. S., ... & Ladenson, P. W. (2014). Guidelines for the treatment of hypothyroidism: prepared by the American Thyroid Association Task Force on thyroid hormone replacement. Thyroid, 24(12), 1670-1751.(https://doi.org/10.1089/thy.2014.0028)
.....................................................................